#1. Ký hiệu viết tắt tên các quân cờ vua
Trong tiếng việt các quân cờ vua được ký hiệu bằng chữ cái đầu tiên của chúng. Oh, vậy quân tượng và quân tốt thì giải quyết sau đây? Chẳng lẽ là T1 và T2 à? Không, không phải như vậy, Tượng thì ký hiệu là T còn tốt thì KHÔNG cần ký hiệu nhé.
Lần lượt ký hiệu của từng quân như sau: Quân vua có ký hiệu là V, hậu có ký hiệu là H, Xe -> X, Mã -> M, Tượng -> T.
Còn trong tiếng anh cũng vậy. Các em cần nhớ tên và ký hiệu của các quân cờ vua trong tiếng Anh để còn đi thi đấu quốc tế nhé.
Tượng = Bishop -> B, Xe = Rook -> R, Knight = Mã = K, Hậu = Queen -> Q, Vua = king -> K, tương tự tốt không có ký hiệu.
Để nắm được cách ghi biên bản trong cờ vua, các em cần nhớ kỹ các ký hiệu này trước nhé. Nào cùng xem một ví dụ nhỏ dưới đây:
Nhìn vào hình ta thấy:
Bên trắng:
- Quân vua đang nằm ở vị trí ô B2 (tức hàng 2 cột B), thì ta viết là: Vb2
- Quân tốt đang nằm ở vị trí e6, (tức hàng 6 cột 2), thì ta ghi vào biên bản là e6.
- Tương tự, với quân tượng đang nằm ở ô d5, tức hàng 5 cột d, thì ta viết kí hiệu là : Td5
Còn bên đen thì sao? Tương tự, các em tự ghi biên bản quân cờ đen nhé!
- Vị vua đang nằm ở ô g8, tức là hàng 8 cột g thì các em ghi là: ???
- Hoàng hậu đang nằm ở ô d8, tức hàng 8 cột d thì các em kí hiệu là ???
- Tốt nằm ở vị trí d6, thì các em ghi là ???
#2. Cách ghi biên bản bắt quân trong cờ vua
Khi các em ăn quân của đối phương thì có 2 cách viết biên bản trong cờ vua như sau:
Đối với quân tốt: Vì quân tốt không có ký hiệu nên ta sẽ ghi là “hàng của quân tốt đang đứng”+ “x” + “vị trí và tốt sắp ăn đến”. Ví dụ như: Tốt đen đang nằ ở vị trí C5 ăn quân tốt trắng ở D4, các em sẽ ghi: Cxd4 hoặc cd4 hoặc c:d4. Thường sử dụng nhất là Cxd4.
Đối với các quân cờ khác, cách ghi biên bản trong cờ vua như sau: “ký hiệu quân cờ” + “x” + “vị trí mà quân cờ ăn đến”. Vì dụ, quân mã (Mf3) đang nằm ở vị trí f3 ăn lại tốt ở d4 thì ta ghi Mxd4
.
.
#3. Cách ghi biên bản khi di chuyển quân.
Về di chuyển quân thì chúng ta sẽ ghi biên bản tương tự ở phần 1. Tức là “ghi kí hiệu của quân cờ”+ “ô mà quân cờ sắp di chuyển đến”. Ví dụ như quân tượng đang nằm ở ô f8 và di chuyển đến ô d6, ta ghi là: Td6.
Vì mỗi bên cờ trắng đen đều có 2 quân mã và 2 quân xe, nên vấn đề đặt ra là, nếu cả 2 xe hoặc 2 mã đang nằm ở vị trí có thể đến cùng một ô (quân tượng không thể đến cùng một ô được các em nhé), khi chúng ta đi vào ô trùng đó, thì ta ghi biên bản thế nào để biết là quân nào đi?
Để cô, ví dụ cho các em dễ hiểu, nhìn vào hình trên ta thấy:
Nếu quân mã ở ô F6 di chuyển về g8 thì ở đây ta có một quân đang ở vị trí C6 và 1 quân đang ở vị trí g8. Tức 2 quân mã này điều có thể đến được ô e7, vậy khi Mg8 muốn di chuyển đến ô e7, thì cách ghi biên bản trong cờ vua ở trường hợp này thế nào? Nếu ghi là Me2, thì biết là mã nào?
Đơn giản thôi, tường hợp này ta sẽ ghĩ kèm “cột” mà quân mã đang đứng vào sau khí hiệu. Ví dụ mã C6 muốn di chuyển về e2 ta ghi: Mce2, tương tự Mg8 đến e2 ta sẽ ghi: Mge2.
Còn đối với trường hợp đặt biệt hơn nữa, cả 2 quân mã cùng nằm trên một cột, thì sẽ ghi đầy đủ cả cột và hàng. Ví dụ: hai quân mã của cờ đen lần lượt nằm ở vị trí f6 và f4, cả hai có thể chuyển về h5, lúc này khi mã di chuyển về h5 ta ghi: Mf6h5 hoặc Mf4h5.
#4.Cách ghi biên bản chiếu hết vua trong cờ vua
Nhìn hình trên ta thấy: Nếu mã trắng di chuyển về b6 chiếu vua thì ta ghi thế nào đây nhỉ? Nếu chỉ đơn giản là chiếu vua thì ta ghi là Mb6+, còn trong trường hợp này, chiếu hết cờ (chiếu bí) thì ta ghi là Mb6#.
#5. Cách ghi biên bảng trong cờ vua ở nước cờ đặc biệt
Phong cấp: Khi tốt trắng tiến đến hàng cuối cùng bên kia bàn cờ, ví dụ như là ô c8. Cách ghi biên bản trong nước phong cấp cho tốt như sau: c8 = H, nếu các em phong tốt thành hậu, c8 = M, nếu phong thành mã, và tương tự với các quân cờ khác.
Nhập thành:
- Nếu nhập thành cánh vua, hay còn gọi là nhập thành gần, ta sẽ ghi là: 0-0
- Còn Nếu nhập thành cánh hậu hây nhập thành xa, ta ghi: 0-0-0